De organisatie om!
Een grote GGD in Nederland is begin 2010 een transitietraject gestart voor de afdeling JGZ, waarin ze een fundamentele vernieuwing beoogt van haar rol in de publieke zorg voor de jeugd en daarop haar organisatie wil aanpassen.
Als basis voor het transitietraject is de ontwikkeling van een nieuwe visie op de JGZ genomen. Inspiratiebron vormt een in opdracht van GGD Nederland door Steven de Waal geschreven persoonlijke impressie van de huidige JGZ. De Waal bepleit daarin een drastische vernieuwing van de JGZ, door hem benoemd als verschuiving richting een sociale brandweerrol, vergelijkbaar met de Openbare Geestelijke Gezondheids Zorg (OGGZ). Ingrediënten daarvan zijn: een nieuwe communicatiestijl richting jongeren, meer focus op sociaal geneeskundig gebied en een pro-actievere stijl.
In een breed samengestelde conferentie waarin ruim 40 managers, stafleden en professionals participeerden, heeft de afdeling JGZ zich onder begeleiding van Bosman & Vos gebogen over haar eigen opvattingen over de noodzaak om tot een vernieuwde visie te komen. Na twee zeer inspirerende maar ook confronterende dagen, was het resultaat een programma van eisen waarin opgenomen de vernieuwde visie, het beoogde dienstverleningsconcept en de uitgangspunten waarmee de JGZ adequaat kan inspringen op wat de maatschappij nu en in de toekomst vraagt. Een drietal elementen uit het programma van eisen uit een lijst met in totaal 18 punten zijn:
- Een integrale werkwijze 0 – 19 jaar.
- Kinderen die het meeste risico lopen, krijgen de meeste aandacht (zowel op collectief als op individueel niveau).
- Een gedifferentieerder dienstenaanbod die flexibel ingezet kan worden.
Na toetsing van het programma van eisen aan stakeholders en partners, is een tweede werkconferentie belegd waarin samen met het MT en een aantal sleutelfunctionarissen een nieuw procesontwerp gemaakt is evenals een daarbij passend organisatieontwerp. De voorgestelde wijzigingen zijn ingrijpend te noemen. Het basistakenpakket is bijvoorbeeld flink op de schop genomen. Er is een zogeheten twee lijnen beleid voorgesteld: een aandachtslijn voor kinderen die verhoogde psychosociale of medische risico’s lopen en een reguliere lijn waarin met een lichte vorm van monitoring in de gaten wordt gehouden of de ontwikkeling van het kind goed verloopt. In de aandachtslijn is een veel intensiever en flexibeler aanbod beschikbaar. Middelen daarvoor komen uit de reguliere lijn die in de voorgestelde situatie veel lichter is opgezet dan het huidige aanbod vanuit het basistakenpakket. Zo ontstaat een organisatie die veel meer risicogericht werkt en daarmee aansluit bij de landelijke ontwikkelingslijn, gekenmerkt door een groeiende zorg voor ‘risicojeugd’. De implementatie is in volle gang, dit jaar staat dan ook in het teken van de zogeheten proof of the pudding!
