Diversiteit in de raad van toezicht Halt.

'Halt' is de landelijke organisatie die zich al veertig jaar inzet op het voorkomen –en bestraffen- van jeugdcriminaliteit. Crista Vonkeman, Adviseur bij Bosman & Vos begeleidde twee procedures voor nieuwe toezichthouders. Crista en Nancy gingen met deze toezichthouders in gesprek: 2 vrouwen met beiden een persoonlijk en professioneel palet van kleuren aan diversiteit. In de gesprekken stonden hun maatschappelijke betrokkenheid en ervaringen met diversiteit specifiek binnen de raad van toezicht Halt centraal.

Marelva van Erp-Bito trad mei 2018 toe tot de raad van toezicht Halt. Marelva is, naast haar werk als zelfstandig ondernemer en Associate Partner bij Aardoom & de Jong, een ervaren financial (Change Manager Directie Financiën bij de Nationale Politie), moeder en echtgenote en zij is dochter van Curaçaose ouders.

Rahima Mejres is in 2019 benoemd. Rahima is naast haar werk als programmamanager in het sociaal domein echtgenote en moeder in een samengesteld gezin en heeft soms 7 pubers in huis. Dit jaar rondt zij haar MBA af aan de Nijenrode Universiteit rond de thesis: ‘Samenwerken, organiseren en sturen vanuit partnerschap in het sociaal domein’. Rahima heeft een Marokkaanse achtergrond.

 HET STARTPUNT – DE WERVINGSPROCEDURE – DE MATCH

Marelva blikt terug op de wervingsprocedure bij Halt: “Er was geen sprake van positieve discriminatie op zich, maar via de visie vanuit Halt - de wens tot verandering - waren de interviews diepgaander. De selectieprocedure was hoopgevend en een echte aanvulling voor haarzelf doordat vragen beantwoord moesten worden als – hoe heeft het ‘anders zijn’ je gevormd, - hoe is dat merkbaar, - wat breng je mee aan meerwaarde, - passen je drijfveren bij Halt? Duidelijk was dat er niet gekozen werd op uiterlijk!”

Ook Rahima heeft nooit het gevoel of idee gehad dat zij is benoemd om haar Marokkaanse achtergrond alleen, maar vooral op grond van haar aanvullende ervaring en expertise(s) zoals haar ondernemerschap en kennis over het sociaal domein in relatie tot aanbestedingsvraagstukken.

DIVERS DENKEN

‘Divers denken’ wat is dat eigenlijk? Rahima vat het pakkend samen: “Divers denken hangt nauw samen met het tegenovergestelde van het hebben van percepties vooraf over je medemens." Bewust zijn van die percepties; met welke bril kijk je en welke betekenis geef je hieraan; dat maakt veel uit, dat is de kern. Wanneer men onbewust betekenis geeft aan zaken, werkt dit vooroordelen in de hand en kunnen mensen worden buitengesloten. En krijgen mensen een kans of niet. Verschillen zijn er en die moeten in acht worden genomen zodat de juiste waarde wordt toegekend en we kunnen begrijpen hoe deze elkaar kunnen versterken.

 EEN NIEUWSGIERIG BEGIN IS GEMAAKT

Voor Marelva ging de kennismaking met de raad van toezicht Halt gepaard met wederzijdse nieuwsgierigheid, er gebeurde ook echt ‘iets’. Door met openheid, directheid en oprechte interesse het gesprek in te gaan. ‘Interesse in de mens’ typeert Marelva en door haar manier van zijn helpt zij een sfeer van openheid te creëren.

Doordat Rahima met al haar diversiteit die zij in huis heeft, werd benoemd, is de opening verder verbreed om te komen tot meer diversiteit binnen de raad. Het is een begin wat vervolg nodig heeft; immers voor inclusief werken moet ook een verandering binnen de (vergader)cultuur plaatsvinden. Na de opening, het begin, is het soms moeilijk om in de uitvoering verder te komen. Een zaadje is geplant maar om te groeien is goed en constant onderhoud nodig.
Binnenkomen is één, verder komen in divers werken is een tweede en vraagt zorgvuldige aandacht.

 INCLUSIEF WERKEN BEGINT MET LUISTEREN ÉN SIGNALEN AFGEVEN

Na de match begint het werk! Want hoe benut je de diverse kwaliteiten van allen? Hoe vind je opnieuw het evenwicht met nieuw bloed in de ‘gevestigde orde’? Dit kost tijd, ruimte en aandacht. Ruimte om een divers team te worden, hieraan te blijven werken, te blijven monitoren en benoemen.
Marelva licht dit toe: “Een gevoel uitspreken zodat zaken verder onderzocht worden en vragen om een andere benadering zijn essentieel bij inclusief werken. Doorbreken van homogeniteit en patronen (onbewust) betreft dus zowel de manier waaróp als de visie die je inbrengt. Marelva brengt diversiteit op verschillende lagen: via een ander netwerk en expertise, andere kennis en ervaringen, met soms een andere manier van vergaderen, om zo een échte toezichthoudende rol in diversiteit te vervullen die breder is dan de adviserende rol.”

Rahima benadrukt het doorbreken van patronen, vanzelfsprekendheden en aandacht voor andere benaderingen. Ze meent dat er echt ruimte moet zijn voor andere manieren van communiceren en profileren om de nieuwe plek in te (kunnen) nemen. Dat moet je vooral zelf doen als nieuwe collega, die ruimte maken voor de inbreng en expertise van de nieuwkomer met die diverse blik is tegelijk ook een actie voor de anderen. Je moet het immers samen doen. De ‘anderen’ moeten ook openstaan voor verandering; dat is nog niet altijd even eenvoudig want het is echt hard werken. Steeds weer opnieuw. Het is goed om diversiteit te omarmen, maar de verschillen die er zijn kunnen niet worden genegeerd.

Er wordt niet meer een gezamenlijk verleden gedeeld, het is ‘uitvinden’ in het hier en nu, en een nieuwe toekomst samen maken. Die nieuwe gezamenlijkheid, waarbij gevestigden en nieuwkomers samen invoegen die is niet meteen vanzelfsprekend, meent Marelva. Een logisch gevolg van de keuze voor diversiteit & inclusie is hard werken aan beide kanten en daar steeds bewust bij stil staan. Na de weloverwogen start is inclusief denken en handelen een permanent proces. Geen eenmalige actie, maar werk aan de winkel.

 TIJD, RUIMTE EN REFLECTIE

Stilstaan bij vragen die gesteld worden; tijd nemen om door te vragen. Tijd nemen is noodzakelijk! Ook al is de tijd beperkt; wat juist bij toezichthouders doorgaans zo is, benadrukt Marelva.

Rahima constateert als logisch vervolg hierop dat evalueren middels permanente reflectie hierbij behulpzaam is. Wanneer inclusief werken constant bewustzijn vraagt moet daar dus gericht een platform aan gegeven worden.
Het planten van een zaadje is onvoldoende om tot wasdom te komen en die verrijking, dat is toch wat organisaties, teams en raden van toezicht toe te wensen is?! 

Met de komst van Rahima, werden de gesprekken opnieuw anders omdat het gesprek toegankelijk gemaakt moest worden voor de nieuwkomer meent Marelva. En zij voegt toe: divers is ook lastig. Een inclusietraject is steeds opnieuw starten bij toevoer van nieuw bloed. Het is meer dan alleen een manier van werken. Steeds opnieuw openstaan en voorkomen om te arriveren bij: “zo doen wij het gewoon.”

Rahima ziet als belangrijk aandachtspunt om iedereen uit te nodigen tot het gesprek, ook de niet besproken non-verbale signalen te zien; en alert te zijn; hebben we het nu goed besproken, hebben we alle aandachtspunten meegenomen, zijn alle visies meegenomen en niet onbelangrijk; geven we de juiste betekenis aan de zichtbare houding en gedrag?

 HET ‘VLECHTWERK’ MAKEN ALS CONTINU PROCES; GEEN EINDPUNT

In de gesprekken met Marelva en Rahima ontstaat het gezamenlijk besef dat inclusief werken nooit klaar is, het is een begin en een continu proces van investeren en elkaar goed begrijpen. Het blijft invlechten van nieuwe invalshoeken, ideeën, standpunten, visies, mensen.
Daarbij is het noodzaak: een volledig commitment en inzet om hard te werken voor openheid en ruimte, en vooral door diversiteit op de agenda te hebben; door iedereen.