Het is hier onveilig....

Dit hoor ik geregeld in teams en soms is dat ook zo. Er zijn situaties waarin mensen worden gepest, fysiek bedreigd of geïntimideerd. Echter veel vaker is het gevoel van onveiligheid niet op de realiteit gebaseerd, het gevaar is er immers niet.
Het is een vorm van slachtofferschap waarbij de aanleiding van de eigen onzekerheid of geraaktheid bij de ander wordt neergelegd. Met andere woorden, niet mijn onzekerheid is het probleem, maar degene waarbij ik mij onzeker voel. Het is de ander die mij raakt en die moet veranderen.

Laatst kwam ik het tegen bij een training die ik gaf aan aspirant teamcoaches. De groep kreeg een ingewikkeld vraagstuk met veel keuze mogelijkheden. Daar kwam men niet goed uit. Er was geen leiderschap, men ging voor de eigen oplossing en probeerde coalities te sluiten. Bij de nabespreking vertelde een van de aspirant coaches dat hij zich onveilig had gevoeld. Ik was verbaasd, volgens mij ging het om wie het voor het zeggen had. Wel was mij opgevallen dat hij weinig medestanders had gevonden en flink op de huid was gezeten door collega’s die het niet met hem eens waren. Tijdens het gesprek werd duidelijk dat hij de neiging had om zich in een dergelijke situatie terug te trekken en een slachtofferrol aan te nemen. Een mooie uitdaging voor een aspirant coach. 

Onveiligheid is een illusie als er geen gevaar is. Dat is waar, maar daar heeft de persoon in kwestie weinig aan, voor hem of haar is die onveiligheid realiteit. Het ontkennen van de onveiligheid werkt averechts, het versterkt het gevoel waarschijnlijk alleen maar. In het voorbeeld met de aspirant teamcoach is er juist uitgebreid op ingegaan. Hierdoor werd voor hem duidelijk dat er geen reëel gevaar was en de onveiligheid een defensie, om de eigen gevoeligheden te beschermen. Het gevoel van onveiligheid veranderde er niet door, maar wel waar de aanleiding lag. Niet bij de ander, maar bij zichzelf……dan ontstaat er eigenaarschap én een wereld aan mogelijkheden om er wat mee te gaan doen.