IDEM Rotterdam: expertisecentrum nieuwe stijl
IDEM richt zich op de thema’s integratie, (LHBT-)emancipatie en discriminatie. IDEM-medewerkers vormen netwerken met professionals op stadsniveau en in de stadsgebieden. Deelnemers aan deze netwerken zijn enthousiast over de vorm en inhoud: ‘verfrissend en vernieuwend’. Bosman & Vos heeft IDEM Rotterdam geëvalueerd en geadviseerd. We geven een korte impressie van het expertisecentrum en onze adviezen.
Op 1 maart 2016 is IDEM formeel opgericht in opdracht van de gemeente Rotterdam. De missie is de kennis en kracht van organisaties, professionals en vrijwilligers te verbinden, met als doel dat elke inwoner van de stad op een eigen en gelijkwaardige manier Rotterdammer kan zijn.
Waardevolle infrastructuur en aansprekende activiteiten
IDEM verbindt professionals en vrijwilligers uit verschillende organisaties en stimuleert uitwisseling. Zelf voedt IDEM de netwerken met inzichten uit academisch en praktijkonderzoek van binnen en buiten Rotterdam. De kracht van IDEM ligt in het doen, in het aanwezig en zichtbaar zijn, in het organiseren en uitvoeren. Deze inzet oogst veel waardering. Activiteiten zijn inspirerend en professioneel georganiseerd. De kwaliteit van de sprekers op bijeenkomsten is hoog, de aanpak vaak verfrissend en nieuw. Deelnemers aan netwerken en activiteiten zijn onder meer organisaties in zorg, welzijn, bedrijfsleven, onderwijs en gemeente.
Verbinden van thema’s rond diversiteit
Ons advies is om naast de vier thema’s nog meer aandacht te besteden aan een geïntegreerde, stadsbrede samenhang. Verschillende netwerkpartners uiten de wens om bijeenkomsten en activiteiten minder te koppelen aan thema’s en meer aandacht te besteden aan - en te werken vanuit overkoepelende thema’s. Het risico van het werken vanuit één aandachtsveld, is dat nieuwe aandachtspunten en andere invalshoeken worden gemist. Als je met een breder perspectief kijkt naar wat er speelt in de stad en in de gebieden is het risico minder groot dat thema’s aanbodgericht worden. Samenleven en burgerschap zijn als overkoepelende thema’s genoemd. De vraag om verbreding is niet alleen gebaseerd op de wens naar een overkoepelend thema of invalshoek, maar ook omdat vooral de begrippen Integratie en discriminatie als lastig worden ervaren om er energie uit te genereren.
Opvolging en commitment
Een ander aandachtspunt is het organiseren van commitment: het maken en borgen van afspraken als opvolging van ideeën die worden gegenereerd in bijeenkomsten.
Daarbij gaat het van netwerken en uitwisselen naar het benoemen van een handelingsperspectief. Wat doen we met de verkregen inzichten en hoe pakken we het aan? Wat doen we na deze bijeenkomst? ‘We’ is hier niet alleen IDEM, maar juist ook de partners. Een handelingsperspectief kan zitten in informatie (hoe zou je iets aan kunnen pakken) en het daadwerkelijk doen. De rol van IDEM is dan aanjager en stimulator en een expert die meekijkt, meedenkt en helpt bij het initiëren van een project.
Ondernemende aanpak
IDEM is al een ondernemende organisatie, zij kan dit verder uitbouwen. Ons advies is om samen met partijen in de stad extra financiering te zoeken. Breng op basis van de vraagstukken die je in de stad tegenkomt welke mogelijke bronnen. Fondsen gaan ook steeds meer op geleide van ontwikkelingen in de praktijk opereren en niet alleen maar op vooraf geprogrammeerde thema’s. Belangrijk daarbij is het vinden van enthousiasme en eigenaarschap. Waar worden partijen in de stad warm van, wanneer komen ze in beweging? Waar bevindt zicht ondernemerschap in de stad? Opereer in die zin ook opportunistisch.
Agenda setting
Een vraagstuk is wat IDEM kan en wil doen met signalen die zij ziet en hoort rond de thema’s van inclusie en diversiteit, met de ‘agendapunten voor de stad’, de ‘sfeer in de stad’. Zonder de rol van actiegroep of belangenpartij in te nemen, is ons advies om hetgeen in de stad speelt aan de orde stellen, vragen en waarnemingen agenderen, de vinger op zere plekken te leggen. Niet opiniërend, maar reflecterend. Waar lopen mensen in Rotterdam tegenaan, wat vinden zij belangrijk?
Voorbeeld voor andere steden
IDEM Rotterdam is uniek, andere steden hebben geen vergelijkbaar expertisecentrum op deze onderwerpen. Het laat zien dat een expertisecentrum op stedelijk niveau een goede aanvulling is op de landelijke kennisinfrastructuur. Op stedelijk niveau is het mogelijk om nog nauwer aan te sluiten op de praktijk.
Advisering en evaluatie van expertisecentra
Bij Bosman & Vos hebben wij ruime ervaring in het evalueren en adviseren van expertisecentra in het sociaal domein. We denken mee over een effectieve(re) opzet en adviseren over strategie en aanpak om de maatschappelijke impact te vergroten.
