Innovatie opvang en beschermd wonen van Kwintes enthousiast ontvangen door gemeenten

Zorgaanbieders en gemeenten zijn dit jaar druk met de overgang naar de Wmo 2015. Kwintes besteedt daarbij aandacht aan tal van nieuwe activiteiten. Bij gemeenten is veel enthousiasme over de innovatieve benadering van Kwintes bij opvang en beschermd wonen.

Jan Willem van Zuthem, bestuurder bij Kwintes vertelt: "Bosman & Vos heeft met Kwintes een innovatieconcept uitgedacht. Na een grondige analyse van de huidige situatie en de uitdagingen en doelstellingen, zijn we in gesprek gegaan met verschillende afdelingen en disciplines. We hebben breed gebrainstormd over mogelijke innovatierichtingen en zijn diepgaand geïnterviewd over mogelijke oplossingen. Op basis van alle bevindingen hebben we, ook weer met de organisatie, een innovatieconcept bedacht, waarbij Kwintes toewerkt naar een organisatie met verschillende op cliëntprofielen gebaseerde voorzieningen".

Jan Willem van Zuthem, bestuurder bij Kwintes

Na 1 januari 2015 zijn de gemeenten aan zet om samen met inwoners, zorgaanbieders en zorgverzekeraars toe te werken naar daadwerkelijk cliëntgerichte en ontkokerde zorg. Omdat het in de zorg gaat om een complex speelveld van drie financieringsstelsels, kunnen gemeenten alleen succes boeken in verbinding met lokale partners.

Het willen innoveren met nieuwe vormen van sturen en bekostigen vereist durf en wil van gemeenten en zorgaanbieders, terwijl het onderlinge vertrouwen nog moet groeien. Daarnaast zijn gemeenten en zorgaanbieders veel tijd kwijt met de issues van nu en de nabije toekomst en komen ze er moeilijk toe om samen te bepalen hoe ze echt invulling willen geven aan de decentralisatie.

Gemeenten hebben voor de korte termijn in 2015 gekozen voor een pragmatische invulling van de nieuwe taken en verantwoordelijkheden. Er is vooral ingezet op het borgen van de huidige infrastructuur met een (soms forse) korting op tarief dan wel budget. In deze eerste fase is gekozen is voor een beleidsarme invulling, een “zachte landing” in termen van de gemeenten.. 

Hoe belangrijk het ook is dat de organisatorische en logistieke veranderingen voor de burger zo soepel mogelijk verlopen, het is niet de kern van deze transitie. Die kern is: we zitten midden in een diepgaande verandering van de verhouding tussen burger en overheid. En voor alle betrokkenen - inwoners, ambtenaren, zorgprofessionals - betekent dat oude zekerheden loslaten en wennen aan nieuwe werkwijzen en rollen. 

Bovenstaande algemene noties over de opgave, die de decentralisaties met zich meebrengen, gelden zeker ook voor het beschermd wonen. De overheid richt zich op extramuralisering van plaatsen in beschermd wonen en gemeenten zullen inzetten op een zo kort mogelijk verblijf in voorzieningen. Tegelijkertijd zijn gemeenten uiterst beducht voor (dreigende) dak- en thuisloosheid, waarvoor zij verantwoordelijk zijn. Dit vereist slimme oplossingen. 

Kwintes is één van de grootste instellingen op het terrein van opvang en beschermd wonen in Nederland.  Kwintes en de meer dan 50 gemeenten waar zij actief is, staan voor de opgave om het veld van beschermd wonen en maatschappelijke opvang inhoudelijk en financieel toekomstbestendig te organiseren; het vergroten van het volume,  het aantal cliënten, in de totale keten opvang – tijdelijk verblijf – wonen, op innovatieve wijze, tegen gelijkblijvende of liefst afnemende kosten. 

Het huidige beschermd wonen wordt omgevormd naar tijdelijk verblijf en wonen, in intensieve en niet-intensieve varianten. Zo ontstaan 4 kwadranten waarin alle dienstverleningsconcepten geplaatst kunnen worden. De opvang blijft in de huidige vorm gehandhaafd, als antwoord op acute vraagstukken. Ter ondersteuning van deze beweging wordt intensieve screening ingevoerd en 24-uurs extramurale begeleiding, beschikbaar voor een grotere doelgroep. 

De essentie van deze omslag is de gerichtheid op de zelfstandigheid en de specifieke belemmeringen op het niveau van de individuele cliënt. Waar in de AWBZ werd gewerkt met indicaties waaraan cliënten een recht op zorg ontleenden, nodigt de Wmo uit om nauwkeuriger te kijken waar en hoe lang een cliënt gecompenseerd moet worden. En dat is precies wat Kwintes gaat doen. 

Voor een deel van de cliënten resulteert dit in snellere door- en uitstroom; er wordt intensief gewerkt aan de doelstellingen die zelfstandig wonen mogelijk maken. Voor een ander deel van de cliënten wordt het wonen en/of de begeleiding goedkoper; de dienstverlening wordt alleen geboden op onderdelen waar dit toegevoegde waarde heeft. Er blijft natuurlijk een deel van de cliënten die langdurige begeleiding nodig heeft die intensief van aard is. Voor deze doelgroep zet Kwintes in op specialisatie, zodat deze, in zwaarte toenemende problematiek bediend kan worden.