Toezichthouden - Transitie & Transformatie

Op 3 november organiseerden we een symposium over toezicht houden in tijden van transitie en transformatie. Ruim 65 toezichthouders uit het brede sociale domein waren hierbij aanwezig. We stonden deze middag met hen stil bij de gewijzigde focus en aandachtspunten in governance bij organisaties in het sociaal domein die (grotendeels) door gemeenten worden gefinancierd.

De opening door Derk Loorbach
Derk Loorbach, directeur van DRIFT en professor aan de Erasmus Universiteit Rotterdam opende de middag. In zijn inspirerend betoog stond de stelling centraal dat transitie ontstaat via chaos & disruptie.

Toezicht in tijden van transitie verschuift van Controle naar Vooruitzien. Transities verlopen immers chaotisch, zijn onvoorspelbaar en onstuurbaar. Zij ontstaan vanuit experimenteren, aan randen van systemen en vanuit een inspirerende visie. Effectief inspelen op transities vraagt ook van toezichthouders nieuwe vormen van reflexiviteit en om ruimte voor experiment. Opereren in transities vraagt het cultiveren van nieuwe cultuur (co-creatie, sociale innovatie, richten op onzekerheden, integraliteit), nieuwe structuren (netwerken, samenwerkingsverbanden, infrastructuur, beleidsruimte, bestuursvorm) en nieuwe praktijken (werkwijzen, vanuit de praktijk, andere competenties).
Lees verder
Download de presentatie van Derk Loorbach

Na deze prikkelende opening werd in subgroepen gediscussieerd over 4 thema’s:
In de discussie die geleid werd door Will van Schendel van De Sociale Maatschap & Peter de Visser van Incluzio stond netwerksamenwerking centraal. Deze groep kwam uit op de vraag hoe je als RvT de burgerlijke ongehoorzaamheid toetst en had de volgende aanbevelingen: heb lef, vertrouw je bestuurder, toets continu of wat er gebeurt klopt met De Bedoeling en zorg voor de optimale samenstelling van je RvT.
Lees verder

Barbara Berkelaar van PerspeKtief en Mario Nossin van SMD Enschede gingen met de deelnemers in gesprek over particuliere dienstverlening in het sociaal domein. Daar werd gediscussieerd over de vraag of een Raad van Toezicht in haar huidige samenstelling nog wel past bij deze ontwikkelingen? Wat zou er gebeuren als we stoppen met Raden van Toezicht zoals we die nu kennen en cliënten toezicht laten houden? En wat zou er mis kunnen gaan als je cliënten toezicht laat houden? En durven we een arena te organiseren met kritische vrienden?
Lees verder

In de groep van Arno Lelieveld van Trivium Lindenhof, waar Anton Maas van Present helaas niet bij kon zijn, stond het thema organisatiebelang en/of cliënt belang op de agenda. Aan het eind van deze sessie werd geconcludeerd dat het vooropstellen van het cliënt belang boven het organisatiebelang vraagt dat je bereid bent om:

- Werk aan anderen te gunnen als die dat echt beter kunnen
- Je ego als bestuurder, MT en RvT opzij te zetten
- Je kwetsbaar en open op te stellen als organisatie
Lees verder 

Fuseren en/of combineren was het onderwerp waarover Else Leih van Participe & Eliane Thewessen van AxionContinu spraken met de leden van deze subgroep. De belangrijkste thema’s: innovatie in de zorgmarkt is nodig en zorgaanbieders voelen de noodzaak van werken in samenwerkingsverbanden. Het belang van de organisatie verschuift naar buiten en daarmee wordt het ‘hoe’ ook belangrijk voor de toezichthouders. Tegelijk komt ook een andere relatie van de Raad van Toezicht in beeld: die met de collega-toezichthouders van de samenwerkingspartners. Stakeholdermanagement wordt een thema, zowel bij fusies als bij het vormen van nieuwe “aanneemcombinaties”.
Lees verder


Hekon Pasman van Bosman & Vos en Caroline de Weerdt jurist bij Geelkerken Linskens Advocaten en curator bij Maevita) sloten plenair af waarbij Caroline vanuit haar visie op toezicht houden reageerde op de conclusies en aanbevelingen van de discussiegroepen. 
Lees verder

Het complete overzicht van het symposium in één beeld treft u hier.

Heeft u als Raad van Toezicht behoefte aan begeleiding bij vergelijkbare complexe vraagstukken? Belt u dan met Crista Vonkeman.
Zoekt u een nieuw lid voor uw Raad van Toezicht die een relevante bijdrage levert aan de professionalisering van het vak, belt u dan met Ingrid Venekamp.